Standpunten

De Vereniging Herwinning Textiel zet zich (samen met haar partners) in om de volgende doelstellingen te verwezenlijken zodat gebruikt textiel circulair ingezet kan worden als een hoogwaardige schone stroom.

• Circulair denken; Een omslag indenken is wat nodig om de ketens te sluiten - niet alleen bij consumenten maar ook bij beleidsmakers én producenten. Concreet betekent dit: nieuwe producten ontwerpen met het einde van de levensduur in het achterhoofd. In de laatste fase van gebruik de producten/materialen terug kunnen brengen als grondstof in plaats van afval. Dit is essentieel om de circulaire economie vorm te kunnen geven.

• Circulair ontwikkelen; Producten dienen circulair te worden ontworpen en gemaakt zodat consumenten en recyclaars ze goed kunnen hergebruiken dan wel recyclen. Wist u dat 80% van de milieu-effecten van een product worden bepaald in de ontwerpfase? Circulair ontwerpen betekent niet alleen ‘Design for Recycling’ maar ook ‘Design with Recycling’. Alleen door dit te realiseren, kunnen er echt stappen gezet worden richting een circulaire textielketen.

• Stimuleren marktvraag naar gerecyclede grondstoffen; Milieukosten van de winning en productie van primaire grondstoffen worden niet meerekend in de kostprijs van een product. Hierdoor zijn meestal primaire grondstoffen goedkoper dan secondaire grondstoffen (gemaakt van gebruikt textiel). Dat moet anders. Er dient zo snel mogelijk een eerlijk transparant model opgezet te worden, waarin beprijzing van milieu-kosten wel plaatsvindt voor niet-gerecyclede grondstoffen. Tevens dient het gebruik van gerecycled materiaal (gemaakt van ingezameld textiel) bij de productie van nieuwe producten verplicht te worden gesteld.

• Kwalitatieve naast kwantitatieve inzameling; In toenemende mate raken de kwetsbare recyclingstromen, waaronder textiel, onherstelbaar vervuild tijdens de inzameling. Door de wijze waarop de overheidsdoelstellingen uit het VANG-programma  zijn geformuleerd focussen gemeenten zich op het verminderen van de hoeveelheid restafval in hun gemeente, maar niet op een goede kwaliteit van recyclingstromen. De meerwaarde van textielverwerkingsbedrijven (tevens bestaansrecht) is juist dat zij in staat zijn om recyclingstromen (gescheiden) in te zamelen, en deze hoogwaardig te verwerken. Invoering van systemen als ‘Diftar’ en ‘Omgekeerd Inzamelen’ dragen ertoe bij dat een deel van het restafval verdwijnt in de gescheiden ingezamelde recyclingstromen. Een steeds grotere fractie is hierdoor vervuild en niet meer herbruikbaar of recyclebaar. Onbruikbaar  materiaal wordt verbrand wat haaks staat op de uitgangspunten van de circulaire economie. Daarom pleit de VHT voor het prioriteren van de kwaliteit van de recyclingstromen naast kwantiteit tot prioriteit van het gemeentelijk inzamelbeleid.

• Circular Economy Plan; Het recent door de Europese Commissie gelanceerde ‘Circular Economy Plan’ geeft belangrijke aanknopingspunten voor een stevig circulair beleid. Kern van circulariteit is dat producenten een product op de markt brengen dat aan het eind van de levensduur weer 100% hoogwaardig kan worden gerecycled. Dan is het niet van belang of dat product is verkocht of eigendom is gebleven van de producent. Voorstellen omtrent een ‘materialenpaspoort’ om circulair ontwerpen te bevorderen, zijn wat de VHT betreft niet noodzakelijk en werken mogelijk vertragend. Met een verplichting tot Circulair Ontwerpen bereik je namelijk direct en beter resultaat. Ook terugkerende thema’s als ‘circulaire financiering’ en ‘verkopen van diensten’ in plaats van producten raken niet de kern van het circulaire model.

• Verdere stappen ter bevordering van de circulariteit (en om de ketens te sluiten);
  - Betere samenwerking in de keten tussen producenten en textielverwerkingsbedrijven. Zeker als het gaat om ‘Circulair Ontwerpen’. Samen met kenniscentra en overheden;
  - Stimuleren van de marktvraag naar gerecyclede producten (gemaakt van ingezameld textiel) bijvoorbeeld via maatschappelijk verantwoord overheidsinkopen
  - Belonen van de inzet gerecyclede materialen (gemaakt van ingezameld textiel) door bijvoorbeeld verlaagd BTW-tarief
  - Wegnemen belemmeringen voor hoogwaardige recycling: door invoeren ‘Einde afval’ criteria voor alle hoogwaardige schone recyclingstromen. Tot op heden blijken de huidige Einde-afval-criteria administratieve en tijdrovende verplichtingen. Dat kan beter. Het streven is Grondstoffenregelgeving i.p.v. afvalstoffenwetgeving.